Sprawa polska w okresie i wojny światowej, stanowiła przysłowiową kość niezgody pomiędzy Niemcami i Austro-Węgrami. Już w marcu 1916 roku wiele pism zagranicznych zamieszczało artykuły o nieporozumieniach niemiecko-austriackich i o zamiarze Niemiec utworzenia państwa polskiego od nich zależnego. Jednym z kandydatów na króla był Henryk XV Hochberg, książę pszczyński. Natomiast Austriacy proponowali utworzenie państwa polskiego pod ich wpływami, na czele którego miał stać król - arcyksiążę Maksymilian lub arc. Karol Stefan Habsburg. Po długich negocjacjach Niemcy zgodzili się na kandydaturę Karola Stefana na króla Polski, ale niechętny mu był cesarz Franciszek Józef i jego następca cesarz Karol.
Jak wiemy wszystkie te dywagacje i roszady personalne spaliły na panewce.

"Polscy" Habsburgowie w okresie II Rzeczypospolitej.
      Jak wcześniej wspominałem w 1918 roku powierzchnia dóbr żywieckich osiągnęła swój punkt szczytowy i wynosiła 53.263 ha, w tym 48.446 ha lasów. z chwilą odzyskania niepodległości przez Polskę zaczęło następować powolne zmniejszanie powierzchni dóbr. Ministerstwo Rolnictwa i Dóbr Państwowych na podstawie traktatu zawartego w Saint Germain, który m.in. regulował stosunki między Polską i Austrią nad dobrami żywieckimi ustanowiło zarząd państwowy. Artykuł 208 tego traktatu postanawiał, że majątki koronne, cesarskie i rodzinne członków austriackiego domu panującego nabywa Państwo Polskie. Karol Stefan, rozpoczął usilne starania o odzyskanie dóbr. Pragnąc pozyskać sobie przychylność rządu i polskiej opinii publicznej, oddał do parcelacji kilka mniejszych majątków ziemskich. Poczynił także szereg darowizn na rzecz polskich instytucji społecznych i naukowych. w 1925, dawny pałac Lubomirskich w Rajczy oraz 3.595 ha przekazał na sanatorium dla wojskowych, chorych na gruźlicę, Polskiej Akademii Umiejętności z Krakowa przekazał majątki rolne i leśne o łącznej pow. 10.500 ha. Równocześnie rozpoczął starania o uzyskanie obywatelstwa polskiego dla siebie i swojej rodziny, które otrzymał w 1920 r drogą naturalizacji.
Po długich staraniach i wystąpieniach do ówczesnych władz polskich łącznie z marszałkiem Piłsudskim i interwencjach skoligaconych królów m.in. hiszpańskiego Alfonsa XIII rząd polski zniósł zarząd przymusowy 28 sierpnia 1924 roku.
Arc. Karol Stefan, zmarł 7 kwietnia 1933 roku w wieku 73 lat i wraz z małżonką Marią Teresą, która zmarła miesiąc później zostali pochowani w Żywcu w kaplicy grobowej Habsburgów. Znajduje się ona w obecnej katedrze p.w. Narodzenia Najświętszej Marii Panny.
Po śmierci Karola Stefana majątek żywiecki został podzielony pomiędzy jego dzieci Karol Olbracht otrzymał największą część 28.009 ha, wraz z zamkiem, Leon Karol 11.439 ha i Renata Radziwiłłowa 3,264 ha.