Którą porę roku najbardziej lubisz w górach?

A A A

Przewodnickie pogadanki


Wielki Tydzień
      W liturgii chrześcijańskiej tydzień od Niedzieli Palmowej (upamiętniającej wjazd Jezusa jako Mesjasza do Jerozolimy) do Wielkanocy (pamiątka Zmartwychwstania Jezusa). Okres wspominania i czczenia najważniejszych dla wiary wydarzeń. Trzy ostatnie dni Wielkiego Tygodnia to tzw. Triduum Paschalne:
      Wielki Czwartek pamiątka Ostatniej Wieczerzy w czasie, której Jezus ustanowił Eucharystię i sakrament kapłaństwa,
      Wielki Piątek dzień upamiętniający zbawczą mękę ( Męka Pańska) i śmierć Jezusa na krzyżu,
      Wielka Sobota dzień żałoby w kościele (tego dnia święci się pokarmy, tzw. święcone, które będą spożywane w czasie śniadania wielkanocnego, o zmierzchu sprawowana jest uroczysta liturgia Wigilii Wielkanocnej).
W tradycji ludowej każdy dzień Wielkiego Tygodnia ma swoje znaczenie, swą własną obrzędowość i odrębne przesądy. w odróżnieniu od wielu wciąż żywotnych obrzędów i zwyczajów przesądy wielkotygodniowe są już współcześnie prawie nie spotykane.
      Dawniej rolnicy śląscy w czasie Wielkiego Tygodnia nie rozpoczynali poważnych prac polowych oprócz siania, bo jak mówi przysłowie: "Kto we Wielki Tydzień sieje, będzie miał szyćko wielgie". Współcześnie starają się zakończyć większe roboty do południa Wielkiego Czwartku. Do dziś część mieszkańców Górnego Śląska przestrzega zasady zachowania ciszy, zwłaszcza w Wielki Piątek nie należy głośno mówić, krzyczeć czy śpiewać. Dawniej obowiązywał nakaz przestrzegania ciszy do tego stopnia, że w niektórych gminach, w Wielki Piątek były wyłączane zegary. Wierzono, iż każdy kto umrze w Wielkim Tygodniu pójdzie wprost do nieba, ponieważ w tym czasie niebo jest otwarte.
      Jeszcze w latach dwudziestych na Śląsku Cieszyńskim panował przesąd unikania patrzenia na pieniądze. w tych dniach wszystkie zakupy załatwiano na kredę (kreskę, zeszyt), a długi regulowano po świętach. Znalezienie jakiegokolwiek grosza zapowiadało nieszczęście. Szczególnie uważano przez cały dzień Wielkanocy po północ, aby nie ujrzeć pieniędzy. Wierzono, że człowiek mający wówczas kontakt z pieniędzmi, mógłby popełnić haniebny czyn, podobny do postępku Judasza. Pieniądze, które przechowywano w specjalnych woreczkach na czas Wielkiego Tygodnia przesypywano do różnych pudełek, skrzynek, aby uniknąć nieszczęścia. Ponieważ srebrniki uzyskane przez Judasza za zdradę Jezusa były w woreczku.


Niedziela Palmowa
      Zwana też Kwietną, Wierzbną lub Różdżkową, jest wstępem do Wielkiego Tygodnia. Wprowadza ludzi w atmosferę wydarzeń bezpośrednio poprzedzających śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Tego dnia prastarym zwyczajem wierni uczestniczą we mszy, podczas której ksiądz święci palmy - symbol odradzającego się życia. Zwyczaj święcenia zielonych gałązek znany jest od XI wieku, na pamiątkę triumfalnego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy w niedzielę poprzedzającą Jego śmierć na krzyżu.
      Wierzba uważana jest za symbol życia, zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy, symbolizującej odżywanie przyrody. z jej gałęzi tradycyjnie przygotowuje się palmy wielkanocne. Gałęzie wierzby (również malin, porzeczek) ścinano już w Środę Popielcową i wstawiano do naczynie z wodą, by zazieleniły się do Kwietnej Niedzieli. Od trzech do sześciu gałązek długości około 30 cm przewiązywało rzemieniem, aby konie były tłuste i szwarne, później zaczęto wiązać wstążką, najczęściej czerwoną. Obecnie palmy zatraciły swój tradycyjny styl, teraz są to kompozycje kwiatowe ze suchych lub sztucznych kwiatów z suszonymi i farbowanymi kwiatami.
      Poświęcone w kościele gałązki przechowywano w domach z wielką czcią na wzór gromnicy, ponieważ przypisywano im wielką moc czarodziejskiego i leczniczego działania. Zatykano je za obrazy, stawiano w oknie podczas burzy. Umarłym kładło się je do trumny. Specjalnie zastosowanie miały też przy niektórych czynnościach gospodarskich. Palma wielkanocna miała chronić ludzi, zwierzęta, domy i pola przed czarami, ogniem i wszelkim złem tego i tamtego świata. Od dawna istniał zwyczaj połykania bazi, aby nie cierpieć na ból głowy i gardła, a sproszkowane bazie dodawano do leczniczych naparów, uzdrawiających zarówno ludzi, jak i zwierzęta. Na Śląsku Cieszyńskim bazie oberwane z poświęconej palmy podkładano pod pierwszą zaoraną skibę, mieszano z ziarnem siewnym, robiono krzyżyki z palmowych gałązek wetknięte w pola, by chroniły zasiewy przed burzami i gradobiciem. Na terenie dzisiejszego Okręgu Rybnickiego po powrocie z nabożeństwa uderzano święconą palmą bydło wyprowadzane na pierwszy wiosenny wypas, aby było zdrowe i złe moce nie miały doń dostępu. Nie zużyte, zeszłoroczne palmy spala się w ogniu, jako rzecz świętą nie wolno ich bowiem wyrzucać.

Strony: « Poprzednia 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 15 Następna »
Autor:Marek Seńczyszyn
 
Dodaj link do:www.digg.comwww.del.icio.uswww.wykop.plwww.dodajdo.com

Komentarze

Jadwiga Rodowicz

2014-08-23 18:11

Super dziękuję za cenne informacje o Marzannie, Dziewannie i Gaiku Maiku