Którą porę roku najbardziej lubisz w górach?

A A A

Przewodnickie pogadanki


      Tego dnia bezwzględnie należało zachować ścisły post do tego stopnia, że nawet karmiące matki miały odstawić od piersi niemowlęta, aby dzieci w przyszłości dobrze się rozwijały. Kto jadł w Wielki Piątek mięso w najbliższą noc miał umrzeć. Wierzono, że w nocy do takiego człowieka przyjdzie zły duch szpechotka i świdrem wyjmując mięso z żołądka uśmierci grzesznika.
Pewne znaki przyjmowano jako wróżbę i przypisywano im znaczenie magiczne. Poranna rosa na szybach i drzewach w Wielki Piątek wróżyły w nadchodzącym roku urodzaj, padający deszcz lub grzmoty - obfitość paszy dla bydła. Wycie tego dnia psów wróżyło bogate roje pszczele. Mróz w nocy to dobre sianokosy, w dzień - dobre zbiory fasoli.
      Popularnym zwyczajem wielkopiątkowym na Górnym Śląsku było odwiedzanie i czuwanie przy grobie Chrystusa. Groby odwiedzano całymi rodzinami a najmłodsi za ucałowanie krzyża obdarowywane były łakociami których nie brakowało ponieważ tego dnia przed kościołami było pełno straganów. Czuwanie przy grobie połączone było z pełnieniem straży którą pierwotnie pełnili zakonnicy, później ministranci i klerycy. We wsiach których kultywuje się jeszcze pełnienie straży przy grobie rolę tą pełnią ministranci, strażacy i sami wierni.
      Dzień ten bogaty był w różne opowieści i podania. o karczmach zapadniętych po ziemię ponieważ w Wielki Piątek urządzano w nich zabawy. Ludzie nadzwyczajni, urodzeni w niedzielę mogli głęboko w lesie, w nocy oglądać legendarny kwiat paproci nabywając mądrości i wiedzy a ich oczy widziały ukryte skarby pod ziemią. Wiedzę tą musieli zachować dla siebie w innym razie utracili by moc dodatkowo ściągając na siebie nieszczęście. Skarby ukryte pod ziemią odsłaniały się w noc wielkopiątkową. Znana jest opowieść o matce która ujrzawszy w grocie odsłonięte skarby weszła i nabrała tyle złota ile mogła unieść. Przez olśnienie bogactwem i roztargnienie zapomniał a o dziecku które zostało w grocie. Rok później przychodząc w to samo miejsce znalazła dziecko tak jak zostawiła, żywe i zdrowe.
Przysłowia związane z Wielkim Piątkiem:
- Jeśli w Wielki Piątek deszcz kropi, radujcie się chłopi.
- Deszcz na Wielki Piątek napcha każdy kątek.
- W piątek przed Wielkanocą, gdy deszczyk przerosi, pospólstwo urodzaje tego roku wnosi.
- W Wielki Piątek gdy deszcz hojnie doliny zleje, że dużo mleka będzie, są pewne nadzieje.
- Kiedy w Wielki Piątek pada, suche lato deszczyk nam ten przepowiada.
- Jak w Wielki Piątek rosa, to dosiewać prosa, a jak mróz, to kamieniem proso przyłóż.
- We Wielki Piątek deszcz, nieurodzaju wieszcz.
- Gdy Wielki Piątek ponury, Wielkanoc będzie bez chmury.
- W Wielki Piątek mróz, na suchym brzeżku siana wóz.
- Jak we Wielki Piątek mróz, to na gołej kępce siana wóz.
- W Wielki Piątek mróz, gdzie bądź na wzgórku siana wóz, w Wielki Piątek rosa, na łące nie chwyci kosa.
- Kto w Wielki Piątek sieje, ten się w żniwa śmieje.
- W Wielki Piątek dobry zasiewu początek.
- We Wielki Piątek rozsadę kapusty siej, a gawiedź jej nie chwyci.
- W Wielki Piątek rób początek, a w sobotę kończ robotę.
- W Wielki Piątek boleści Marii początek.
- Ubił sprawę jak Judasza w Wielki Piątek. (*1)
- U niego jest więcej w Wielki Piątek niż u mnie w Wielką Niedzielę.
- Jak w Wielki Piątek jest rosa, będzie obfity plon prosa.
- Nie śpiewaj alleluja aż po Wielkim Piątku. (*2)
*1 Aluzja do dziecięcej zabawy wielkopiątkowej.
*2 Tzn. nie ciesz się przed czasem.

Autor:Marek Seńczyszyn
 
Dodaj link do:www.digg.comwww.del.icio.uswww.wykop.plwww.dodajdo.com

Komentarze

Jadwiga Rodowicz

2014-08-23 18:11

Super dziękuję za cenne informacje o Marzannie, Dziewannie i Gaiku Maiku